ایدئولوژی رژیم انقلابی مطالعۀ موردی جمهوری اسلامی ایران
Authors
abstract
رژیم های انقلابی ماهیت های گوناگونی داشته و در شکل های متنوعی ظاهر شده اند. در برخی شرایط، دیکتاتوری های نظامی، حزبی و فردی، و گاهی نیز رژیم های دموکراتیک از دل انقلاب ها سربرآورده است. بنابراین، انقلاب به عنوان یک عامل، به تنهایی رژیم را دموکراتیک یا اقتدارگرا نمی سازد. شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه (ایدئولوژی سیاسی) و نوع رژیم ساقط شده ماهیت رژیم انقلابی را رقم می زند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان رژیمی انقلابی، بر اساس نظریۀ دموکراتیزاسیون و سکولاریزاسیون قابل تبیین نیست و تحلیل و تبیین دیگری می طلبد. از دیدگاه دموکراتیزاسیون، وجه ولایت فقیه جمهوری اسلامی و از نظر سکولاریزاسیون، اسلامی بودن جمهوری اسلامی و از نظر کلی، ترکیب جمهوری بودن و اسلامی بودنِ آن به مسئله ای برای اندیشمندان تبدیل شده است. در تعیین ماهیت رژیم انقلابی، عوامل گوناگونی دخالت دارند؛ از قبیل ساختار و شرایط بین المللی، ماهیت رژیم ساقط شده، قدرت جامعۀ مدنی و فرهنگ سیاسی. این مقاله با عنایت به نظریه های فرهنگ سیاسی (تقلیل یافته به ایدئولوژی سیاسی) درصدد تبیین این مسئله در دهۀ اول انقلاب اسلامی ایران (1357-1367) است. روش تحقیق، استفاده از راهبردهای مطالعۀ موردی است. نتایج تحقیق نشان می دهد نوع ایدئولوژی سیاسی رهبران انقلابی تا حدودی می تواند تبیین گر مسئله باشد. در اسلامی بودنِ نظام (در معنای تصویب قوانین اسلامی، نظارت فقها بر قوانین مصوّب و حضور فقها و روحانیان در دولت)، ایدئولوژی رهبران و نخبگان سیاسی نقش مهمی داشت. جمهوری بودن نظام (برگزاری انتخابات) نیز تا حدی ناشی از ایدئولوژی جمهوری خواهی اسلامی امام و نمایندگان مجلس خبرگان تدوین قانون اساسی بود.
similar resources
ایدئولوژی رژیم انقلابی مطالعۀ موردی جمهوری اسلامی ایران
رژیم¬های انقلابی ماهیت های گوناگونی داشته و در شکل های متنوعی ظاهر شده اند. در برخی شرایط، دیکتاتوری های نظامی، حزبی و فردی، و گاهی نیز رژیم های دموکراتیک از دل انقلاب ها سربرآورده است. بنابراین، انقلاب به عنوان یک عامل، به تنهایی رژیم را دموکراتیک یا اقتدارگرا نمی¬سازد. شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه (ایدئولوژی سیاسی) و نوع رژیم ساقط شده ماهیت رژیم انقلابی را رقم می¬زند. جمهوری اسلامی ا...
full textعلل تداوم رژیم سیاسی جمهوری اسلامی ایران
رژیم های برآمده از انقلاب ها با دو الگوی تداوم و عدم تداوم رو به رو هستند. در انقلاب اسلامی ایران، جمهوری اسلامی به عنوان دولت-ملت در صحنه بین المللی توانست در مقابل بحران های سیاسی خود را حفظ کند و به مدت سی سال تداوم داشته باشد. مساله اصلی مقاله بر این امر تاکید دارد که چه عواملی موجب تداوم سیاسی رژیم جمهوری اسلامی شد. در پاسخ به این مساله، ابتدا ادبیات نظری مورد کنکاش قرار میگیرد و سپس بر اس...
full textتبیین مفهوم راهبردی نظریه نظام انقلابی در جمهوری اسلامی ایران
مفهوم نظام انقلابی نقطه عطفی ماندگار و نوآورانه در گفتمان انقلاب اسلامی به منظور تحکیم و بالندگی سیاست‌‌ها و نظامات در پیش برندگی آن به‌شمار می‌‌آید. در چرخه حیات انقلاب‌‌ها، عامل اینرسی و افول نظام-های سیاسی، کم‌‌رنگ شدن آرمان‌‌ها، ارزش‌‌های بنیادین و کارکردی، نوعی بازگشت به قبلِ ناشی از تغییر ماهیت انقلابی‌گری کارگزاران و تسلیم‌‌پذیری در مواجه با فشار عوامل محیطی را در پی دارد که با فقدان عن...
full textنسبت عملی منافع ملی و ایدئولوژی اسلامی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
منابع کلیدی روابط بین‌الملل بر اهمیت و جایگاه منافع ملی در طراحی سیاست خارجی تأکیددارند اما منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان یک نظام سیاسی برخواسته از اندیشه اسلام سیاسی، مفهومی ترکیبی از هویت ملی و هویت دینی است؛ این ترکیب، مسائلی را موجب‌می‌شود که ازجمله آنها، نسبت «منافع ملی» و «مبانی اسلامی» در سیاست خارجی است. هدف از این پژوهش به‌عنوان تحقیقی کیفی، تحلیل سازه‌انگارانه وضعیتِ موجودِ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
جامعه شناسی تاریخیجلد ۳، شماره ۱، صفحات ۵۱-۸۰
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023